Η αξία του καρδιολογικού ελέγχου πριν από την άθληση

Κάθε χρόνο τα σχολεία ζητούν ιατρικές βεβαιώσεις προκειμένου να επιτρέψουν στους μαθητές την άθληση και τη συμμετοχή τους στο μάθημα της Γυμναστικής. Το ίδιο ζητούν από τους αθλητές οι ομοσπονδίες και οι ομάδες τους.

Αναμφισβήτητα η απλή σουηδική γυμναστική και το συνηθισμένο βάδισμα όχι μόνο δεν απαγορεύονται αλλά αντίθετα επιβάλλονται, ανεξάρτητα της ύπαρξης οποιασδήποτε καρδιολογικής πάθησης. Ομως η συμμετοχή σε ανταγωνιστικά αθλήματα και γενικότερα ο πρωταθλητισμός απαιτούν απόλυτα υγιή καρδιά και αγγεία.

Ο αθλητής γενικότερα, ευρισκόμενος σε καθεστώς stress, έχει υπερδιπλάσια πιθανότητα από τον μη αθλητή να υποστεί σοβαρή καρδιακή προσβολή με απροσδιόριστες συνέπειες.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι υπάρχουν καρδιακές παθήσεις που μπορούν να διαγνωσθούν με την κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και το ηχοκαρδιογράφημα, και υπάρχουν άλλες που μπορούν να διαγνωσθούν με πιο σύνθετες καρδιολογικές εξετάσεις, όπως είναι η αξονική και η μαγνητική τομογραφία, η στεφανιογραφία και γενικότερα ο καθετηριασμός της καρδιάς. Σε ορισμένες μάλιστα ειδικές περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται η ύπαρξη επικινδύνων αρρυθμιών είναι απαραίτητη και η ηλεκτροφυσιολογική εξέταση της καρδιάς.

Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν καταστάσεις, ιδιαίτερα οι γονιδιακές διαταραχές που μπορούν να διαφύγουν από οποιαδήποτε μελέτη, γιατί το μυστικό είναι κρυμμένο μέσα στα γονίδια του κάθε ανθρώπου και στις μεταλλάξεις τους. Γι’ αυτό κάθε υποψήφιος αθλητής που έχει στην οικογένειά του ιστορικό αιφνιδίου θανάτου σε νεαρά συγγενικά του άτομα θα πρέπει να υποβάλλεται ακόμα και σε γονιδιακή μελέτη εφόσον υπάρχει έστω και η παραμικρή υποψία κάποιου παθολογικού ευρήματος στην κλινικοεργαστηριακή του μελέτη.

Αιφνίδιος θάνατος

Είναι σήμερα γνωστό από τη βιβλιογραφία ότι 1 στα 100.000 υγιή άτομα χάνεται από αιφνίδιο θάνατο, ενώ υπερδιπλάσια είναι η πιθανότητα για τους αθλητές. Αυτός άλλωστε είναι και ο κύριος λόγος της προληπτικής εξέτασης.

Τα αθλήματα με τους περισσότερους αιφνιδίους θανάτους κατά σειρά συχνότητας είναι το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, ενώ ακολουθεί ο στίβος.

Οι πιο συχνές παθήσεις που προκαλούν αιφνίδιο θάνατο είναι η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, οι μυοκαρδίτιδες και οι συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αρτηριών. Αντίθετα, στους αθλούμενους ηλικίας άνω των 35 ετών πρώτη σε συχνότητα αιφνιδίου θανάτου είναι η στεφανιαία νόσος (οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου).

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στις μυοκαρδίτιδες, οι οποίες συνήθως εκδηλώνονται σε περιόδους επιδημιών από ιώσεις όπως η γρίπη και πολλές φορές διαφεύγουν της προσοχής ασθενών και γιατρών.

Μέτρα προστασίας

Κατά συνέπεια το ερώτημα που τίθεται είναι πώς μπορεί κανείς να προφυλαχθεί. Η απάντηση είναι απλή:

* Οι μαθητές έπειτα από κάθε σοβαρή ίωση πρέπει να εξετάζονται από καρδιολόγο.

* Οι αθλητές πρέπει πρώτον, να παρακολουθούνται από ομάδα γιατρών στην οποία απαραίτητα πρέπει να συμμετέχει καρδιολόγος και, δεύτερον, όλοι οι αθλητικοί χώροι να αποκτήσουν ομάδα εξειδικευμένη στην καρδιακή ανάνηψη και στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση.

* Αυτονόητο βέβαια είναι ότι όλοι οι αθλητικοί χώροι (γήπεδα, στάδια κ.λπ.) πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με ανάλογη υλικοτεχνική υποδομή ανάνηψης, όπου πρώτιστη θέση πρέπει να έχει ο απινιδωτής. Η άμεση επέμβαση αυτής της συγκεκριμένης ομάδας ανάνηψης ελαχιστοποιεί την πιθανότητα επέλευσης αιφνιδίου θανάτου.

Ως συμπέρασμα πρέπει να λεχθεί ότι η προληπτική ιατρική εξέταση για τους μαθητές και τους αθλητές, παρότι δεν μπορεί να αποκλείσει 100% ένα αιφνίδιο ανεπιθύμητο γεγονός, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων αναμφισβήτητα προφυλάσσει.

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία